Εφηβεία-Μετεφηβεία και Αυτοτραυματισμοί

Ο αυτοτραυματισμός είναι μία «εφηβική παρέκκλιση» η οποία παρουσιάζεται σε ποσοστό 2% με 10% των εφήβων.

Ο αυτοτραυματισμός αφορά σε κοψίματα, χαρακιές, αλλοιώσεις του δέρματος με κάθε τρόπο, με αφαίρεση τριχών σε σημεία εμφανή, ακόμα και σπάσιμο κοκάλων. ΔΕΝ εμπεριέχει ΚΑΜΙΑ διάθεση αυτοκτονίας.

Ο αυτοτραυματισμός αφορά αποκλειστικά στους εφήβους με χαμηλή αυτοαξία, οι οποίοι θέλουν να αυτοτραυματιστούν είτε :

• Για αυτοτιμωρία
• Για πρόκληση 
• Για να τραβήξουν προσοχή πάνω τους
• Για να σταματήσουν άσχημα συναισθήματα
• Για να αποφύγουν την κατάθλιψη
• Επειδή δεν μπορούν να ξεπεράσουν το «τραύμα της ανάπτυξης»

ΔΕΝ θα μπλέξουμε τον αυτοτραυματισμό με τη «διακόσμηση του σώματος» καθώς το πρώτο εμπεριέχει στοιχεία χαμηλής αυτοαξίας ενώ το δεύτερο, σε πλήρη αντίθεση, αφορά την ενασχόληση με την εικόνα σώματος και εαυτού. Η εικόνα σώματος είναι η αντίληψη που έχει ο έφηβος για τον σωματότυπό του αλλά και τη μορφή του γενικότερα.

Από την άλλη η εικόνα εαυτού αφορά την αντίληψη του εφήβου για την προσωπικότητά του, πώς νομίζει ότι τον αντιλαμβάνονται οι άλλοι αλλά και πώς ο ίδιος «τοποθετεί» τον εαυτό του στον κοινωνικό περίγυρω.

Και οι δύο αντιλήψεις αφορούν και επηρεάζονται από απόψεις τρίτων.

Η αυτοαξία με τη σειρά της, είναι μια έννοια ψυχαναλυτική, η οποία εμπεριέχει την έννοια της αντίληψης του εαυτού αποκλειστικά σε σχέση με το προσωπικό συναίσθημα, του πώς νιώθει ένα άτομο με τον εαυτό του.

Οι αυτοτραυματισμοί αποφορτίζουν το στρες, την ένταση, την σύγχυση αλλά και την τάση αυτοκτονίας. Ένα μικρό κόψιμο χεριού μπορεί να ηρεμήσει την αρτηριακή πίεση του εφήβου, αλλά και το συναίσθημά του.

Οι «κρίσιμες» ηλικίες είναι η δεκαετία 15 με 25 ετών. Μπορεί να συμβεί περιοδικά, μεμονωμένα ή ψυχαναγκαστικά.

Περιοδικά σημαίνει ότι ο έφηβος, αν ανακαλύψει τον αυτοτραυματισμό, θα τον χρησιμοποιεί αραιά και που.

Μεμονωμένα σημαίνει ότι ο έφηβος μπορεί να το κάνει ία και μόνο φορά-σε κάθε αναπτυξιακή αλλαγή.

Ψυχαναγκαστικά σημαίνει ότι ο έφηβος νιώθει ότι δεν έχει άλλη επιλογή, τον ωθεί κάτι να το κάνει.

Οι έφηβοι όταν αυτοτραυματιστούν απελευθερώνουν ενδορφίνη η οποία δρα ανακουφιστικά στο στρες. Έτσι, νιώθουν ότι ένα κόψιμο μπορεί να τους ανακουφίσει από τον ψυχολογικό πόνο.

Η ΜΟΝΗ λύση είναι η ανοιχτή συζήτηση με τον έφηβο. Με ήρεμο- χωρίς επίκριση- τόνο φωνής μπορούμε να τον προκαλέσουμε σε μια εξομολόγηση.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι ίδιοι νιώθουν άβολα με αυτό και πιστεύουν ότι είναι «ψυχοπαθείς». Μόνο η συνομήλικη ομάδα μπορεί να βοηθήσει αποδοτικά με την αποδοχή της.

Ύποπτες συμπεριφορές είναι :

• Η ενασχόληση με αιχμηρά αντικείμενα
• Η περίεργη συμπεριφορά σε σχέση με τις πληγές
• Η χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Η απομόνωση
• Η δυσκολία διαχείρισης συναισθημάτων

Πηγή